Γράφει ο Πρόεδρος του Μορφωτικού Συλλόγου Λεβαδείας Γιώργος Κωσταγιάννης
"Τα αποφθέγματα είναι σύντομος δρόμος προς την πολλή γνώση" ΓΟΥΝΤ
Ακολουθώντας το γνωμικό λόγο, βυθίζεσαι στην Ελληνική Φιλοσοφική σκέψη, στους μαιανδρικούς λόγους των γνωμικών και αποφθεγμάτων των Αρχαίων Ελλήνων και των μεγάλων ανδρών, που γεφυρώνονται με τις παραδόσεις μας, με τις δοξασίες μας, τα ήθη, έθιμα, τις ρήσεις, τις παροιμίες, τα αινίγματα και όλα τα λαογραφικά-λαολογικά στοιχεία, που αναφέρονται στις πράξεις των ανθρώπων, απο το “Κανίσκι” του Δ. Ν. Παπαδημητρίου.
Τα γνωμικά, οι παροιμίες, τα αινίγματα με τις εμπειρικές αναφορές είναι δείκτες πορείας των ανθρώπων, που με την βραχυολογία και το γλυπτό λόγο, αποτελούν την πεμπτουσία της σκέψης και εκδηλώνουν την ηγεμονία της λογικής.
Οι εμπειρικές ακροβασίες του Γνωμικού λόγου και οι φιλοσοφικές σκέψεις, αποτελούν τον σεισμογράφο του νου και τον πνευματικό -εκπολιτιστικό οδοδείχτη της ζωής μας. Θεωρούμε την καταγραφή και τη μνημόνευση των Γνωμικών Λόγων, ωφέλιμη και αναγκαία στους παιδευτικούς προσανατολισμούς μας και τους παραθέτουμε:
Γνωμικός Λόγος
«Φήμη γε μέντοι δημόθροις μέγα σπεύδει»
Η φήμη τρέχει πολύ γρήγορα ανάμεσα στους ανθρώπους.
«Το μη κακώς φρονείν, θεού μέγιστον δώρον».
Το να σκεφτόμαστε λογικά είναι το μεγαλύτερο δώρο του θεού.
«Ή λέγε τι σιγής κρείττον, ή σιγήν έχε».
Η να λες κάτι καλύτερο από τη σιωπή, ή να σωπαίνεις.
Αισχίνης
«Αστειεύθητι μόνον ίσοις».
Να κάνεις αστεία μόνο με τους ίσους (ομοίους σου).
«Τιμά δε τα πράγματα κρέσσονα ποιείν».
Όταν τιμάς τους άξιους ανθρώπους, τους κάνεις πιο δυνατούς.
Βίων
«Η παιδεία ευτυχούσι κόσμος, ατιχούσι καταφύγιον».
Η μάθηση για όσους ευτυχούν είναι στολίδι, και για όσους δυστυχούν είναι καταφύγιο.
«Πατρός σωφροσύνη μέγιστον τέκνοις παράγγελμα».
Η σωφροσύνη του πατέρα είναι μεγάλο παράδειγμα για τα παιδιά του.
«Πάθε βιώσαι».
Φρόντισε να περάσεις τη ζωή σου όσο μπορείς πιο αθόρυβα, χωρίς επιδείξεις.
«Ο γέρων νέος εγένετο, ο δε νέος άδηλον ει γήρας αφίξεται».
Ο γέρος ήταν κάποτε νέος, ο νέος είναι άγνωστο αν θα προλάβει να γεράσει.
«Μη πάντα επίστασθαι προθυμέον, μη πάντων αμαθής γένη».
Μη θέλεις να τα γνωρίζεις όλα, μήπως δεν μάθεις τίποτα.
Δημόκριτος
Παροιμίες
Θα κόψει το νερό να μην αλέθ’ ο μύλος.
Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα.
Καθένας με την πήχη του μετράει το πανί του.
Κάθισε στραβά και κρίνε ίσια.
Κάλλιο να βγη το μάτι σου, παρά το κακό όνομά σου.
Καμαρώνει το κουρκούτι και γυρεύει πρόβειο γάλα.
Κάμε με προφήτη, να σε κάνω πλούσιο.
Κοιμάται και βρίσκει το τραπέζι στρωμένο.
Κόρακας κοράκου μάτι δεν βγάζει.
Με το γέρο γάτο κάθεσαι και ποντικούς φοβάσαι;
Μη βλέπεις το τι κάνω, αλλά άκου τι λέγω.
Με το πολύ το στείβασμα ο σάκκος θα τρυπήσει.
