Γράφει η Λαογράφος Ντίνα Μήτσου - Παπαλάμπρου
Το γένος μας έχει ρίζες προαιώνιες και θεμέλια βαθιά στο βάθος του χρόνου. Στην ιστορική του πορεία διατηρεί παραδόσεις σοφές με ήθη και έθιμα που αρχίζουν από την αρχαία Ελλάδα, προχωρούν στο Βυζάντιο και φτάνουν μέχρι τις μέρες μας.
Έθιμα που διακρίνονται από ήθος, ιδανικά και θαυμάσιους συμβολισμούς.
Γι’ αυτό κι εμείς σήμερα οφείλουμε να θυμόμαστε την παράδοση και να γνωρίζουμε πως μεγάλωσαν γενιές και γενιές και να γιορτάζουμε τις άγιες μέρες επί της ουσίας.
Έτσι θα δώσουμε ουσιαστικό περιεχόμενο στη ζωή μας. Διότι αυτές τις μέρες παλιά, ας ήμασταν πιο φτωχοί, η ζωή μας ήταν πιο πλούσια και γεμάτη.
Είχαμε κι εμείς τα Χριστουγεννιάτικα δώρα στα παλιά μας έθιμα. Μόνο που οι άμεσες ανάγκες έφερναν τους γονείς στα πρακτικά δώρα όπως στο ντύσιμο και στα καινούργια παπούτσια που θα οδηγούσαν τα βήματα των παιδιών τους στον πρωινό όρθρο της Χριστουγεννιάτικης λειτουργίας.
Επίσης και ο πιο φτωχός φρόντιζε να μη λείπει τίποτε από το γιορτινό τραπέζι και η πλούσια φωτιά στο τζάκι. Οι εκκλησιαστικοί μας ύμνοι ξεχωριστοί σε κείμενα και μελωδία.
Η μυρτιά και η ελιά στόλιζαν τα σπίτια, με κρεμασμένα στα κλαδιά τους ρόδια και μήλα και όχι χρωματιστά λαμπάκια και ψεύτικα στολίδια.
Ας πάρουμε λοιπόν μερικά παραδείγματα . Εμείς γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα ύστερα από μια ελαφρά σαρακοστή και πάμε στην εκκλησία με το χάραμα της γιορτής.
Πως δικαιολογείται το ξενικό ρεβεγιόν της παραμονής που τόσες ετοιμασίες γίνονται; τι θα εμπόδιζε να μεταφέραμε το νυχτερινό γλέντι της παραμονής στην βραδιά της γιορτής όπως γινόταν στα σπίτια παλαιότερα και ακούγαμε πρώτα «Δεύτε ίδωμεν που εγεννήθει ο Χριστός».
Την παραμονή το βράδυ υπήρχε και η οικογενειακή συγκέντρωση με μεγαλοπρεπή έθιμα και «εστιακά» με την άσβεστη φωτιά του τζακιού που την ανάβανε με ζευγαρωμένα κούτσουρα και το λέγανε «πάντρεμα της φωτιάς» και την κρατούσανε αναμμένη όλο το δωδεκαήμερο. Συμβολισμός της οικογενειακής ασφάλειας και ζεστασιάς τις κρύες νύχτες του χειμώνα.
Οι συμβολισμοί των εθίμων δεν τελειώνουν τα Χριστούγεννα.
Ας κάνουμε, λοιπόν, υπομονή και όλα θα φτιάξουν, αρκεί να πειθαρχούμε.
Ας ξαναγίνουμε για άλλη μια φορά χωριάτες και να θυμηθούμε πως περνάγαμε τα Χριστούγεννα στο χωριό, εμείς που είμαστε από τα χωριά. Ας σκεφτούμε αυτούς που είναι στην πρώτη γραμμή, όπως τους γιατρούς, τους νοσηλευτές και πολλούς άλλους.
Ας σκεφτούμε τους ανθρώπους που είναι στο κρεβάτι του πόνου και τις οικογένειές τους. Τότε θα νιώσουμε πραγματικά Χριστούγεννα και θα ξανάρθει το ξενόφερτο «ρεβεγιόν» του χρόνου.
Αφιερωμένο στον Σωτήρη Μερεντίτη που ζει στο Λονδίνο, να θυμηθεί όλα αυτά που έγραψα για τα Χριστούγεννα, γιατί τα έζησε στο αγαπημένο του χωριό. Τον περιμένουμε με πολύ αγάπη να ξανάρθει στην πατρίδα με την υπέροχη οικογένειά του.
Καλά Χριστούγεννα!
Να έχετε όλοι υγεία
