ΛΙΒΑΔΕΙΑ Από τις πρώτες επαναστατημένες πόλεις

 

Ιστορικό ντοκουμέντο, «σκαμπίλι» για όσους σήμερα αρνούνται και υποβαθμίζουν την πρωτοπορία της Λιβαδειάς και της ευρύτερης περιοχής, στον εθνικό – απελευθερωτικό αγώνα κατά των 400 χρόνων υποδούλωσης στην οθωμανική τουρκοκρατία και με πρώτο «τουρκοφάγο» τον μεγάλο θαλασσομάχο Λάμπρο Κατσώνη.


Σε ένα από τα μείζονα επαναστατικά επιτεύγματα κατά το 1821, την έκδοση της πρώτης έντυπης εφημερίδας της Επανάστασης, στην Ελλάδα αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα η εφημερίδα “ΤΟ ΒΗΜΑ”. Πρόκειται για το έντυπο με τίτλο “ΣΑΛΠΙΓΞ ΕΛΛΗΝΙΚΗ” η οποία στα 3 τεύχη που κυκλοφόρησε φιλοξενεί μεταξύ αλλων μήνυμα του Δημητρίου Υψηλάντη προς τους Λιβαδείτες και τους κατοίκους της γύρω περιοχής.

Ο Δημήτριος Υψηλάντης με προσωπικά του χρήματα έφερε από την Τεργέστη όλον τον τεχνικό εξοπλισμό για το πρώτο πιεστήριο, το οποίο εγκατέστησε στην Καλαμάτα. Όταν τα κιβώτια με τον τυπογραφικό εξοπλισμό μεταφέρονταν, οι αγωνιστές διερωτώντο τι είδους βαριά όπλα να περιέχουν. Λέγεται πως τότε ο Δημήτριος Υψηλάντης εξήγησε πως θα βγάλουν εφημερίδα, ένα δραστικό όπλο κατά των τυράννων, πιο αποτελεσματικό και από τα κανόνια. Έτσι λειτούργησε το πρώτο «Εθνικό Τυπογραφείο» εκδίδοντας την πρώτη εφημερίδα, η οποία έφερε τον τίτλο «Σάλπιγξ Ελληνική».
Ο Δημήτριος Υψηλάντης είχε τη γενική εποπτεία της έκδοσης, με συντάκτη και εκδότη τον ιερωμένο Θεόκλητο Φαρμακίδη, «πατέρα» της Δημοσιογραφίας στην Ελλάδα, με υψηλή πανεπιστημιακή μόρφωση, και τυπογράφο τον Κωνσταντίνο Τόμπρα. 
Η εφημερίδα κυκλοφόρησε για πρώτη φορά την 1η Αυγούστου του 1821, για τη διάδοση κυρίως του επαναστατικού λόγου προς τους Έλληνες και προς όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές Αυλές. Όμως η διαφωνία του Δημητρίου Υψηλάντη με τον Θεόκλητο Φαρμακίδη, ο οποίος αποχώρησε μη αντέχοντας τις επεμβάσεις της προληπτικής λογοκρισίας («Δεν ενέδωσα εις το δεσποτικόν μέτρον της προεξετάσεως»), δεν επέτρεψε στην πρώτη εκείνη ελληνική εφημερίδα να μακροημερεύσει. Εκδόθηκαν τρία τεύχη, 1, 5 και 20 Αυγούστου του 1821. Κατόπιν έγινε διακοπή της έκδοσης. Το τυπογραφείο μετεφέρθη στην Τριπολιτσά, μετά στο Άργος και από εκεί στην Κόρινθο, όπου έγιναν σπουδαίες εκτυπώσεις προκηρύξεων, διαταγών, το Προσωρινό Πολίτευμα κ.λπ., αλλά κατεστράφη κατά την εισβολή του Δράμαλη.
Στο πρώτο φύλλο μεταξύ των άλλων δημοσιεύθηκε και η Προκήρυξη του Αλέξανδρου Υψηλάντη, που είχε απευθύνει πρoς τους Έλληνες στις 24 Φεβρουαρίου 1821 στο Ιάσιο για την επανάσταση στη Μολδοβλαχία.
Στο δεύτερο φύλλο δημοσιεύθηκε η έκκληση του Δ. Υψηλάντη προς κατοίκους της Λεβαδειάς για ομόνοια, πολεμική ετοιμότητα και παραινέσεις για να μην κακοποιούνται οι άοπλοι Τούρκοι. 
Στο τρίτο φύλλο καταχωρήθηκε η έκκληση της Μεσσηνιακής Συγκλήτου προς ευρωπαϊκές Αυλές για τη συνδρομή τους, ενημερώνοντας ότι οι Έλληνες ξεσηκώθηκαν για την Ελευθερία τους καθώς και μήνυμα προς τους κατοίκους των Δερβενοχωρίων και επιστολή κατοίκων του Γαλαξειδίου για γεγονότα εκείνης της περιόδου. 
Τα τρία φύλλα της πρώτης αυτής εφημερίδας φυλάσσονται σήμερα στην Βιβλιοθήκη της Βουλής από δωρεά του Τιμολέοντος Φιλήμονος.