Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία της Eurostat σύμφωνα με τα οποία είμαστε στις τέσσερις χώρες της ΕΕ με τα υψηλότερα ποσοστά πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας. Εξάλλου από τα μνημόνια μέχρι σήμερα το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα έχει καταβαραθρωθεί, με μείωση -28,4% – το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη, όταν στην ΕΕ έχει αυξηθεί κατά 18,5%.
Και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς του 2023, αναφέρουν ότι ο κίνδυνος φτώχειας απειλεί το 18,7% του πληθυσμού της χώρας (17,4% το 2022), με τα νοικοκυριά του φτωχότερου 20% του πληθυσμού να αυξάνουν τις δαπάνες τους σε σχέση με το 2022 κατά 8,5%, ενώ τα νοικοκυριά του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού κατά 15,7%.
Στο 3,2% ο πληθωρισμός τροφίμων – Χωρίς φρένο η ακρίβεια από το χωράφι στο ράφι
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, εξάλλου, ο πληθωρισμός τροφίμων τον Σεπτέμβριο ξεπέρασε και πάλι τον γενικό δείκτη (2,9%) και ανήλθε στο 3,2%.
Μάλιστα το «καπέλο» στα καρτελάκια της λιανικής σε σχέση με τις τιμές που φεύγουν τα προϊόντα από τους παραγωγούς εξακολουθεί να είναι… τεράστιο.
Παρατηρείται το παράδοξο να υπάρχει μείωση 14,4% στις τιμές παραγωγού και αύξηση 3% στις τιμές λιανικής
«Το πρόβλημα της ακρίβειας το αντιμετωπίζουμε όλοι», λέει στο MEGA ο Σωκράτης Αλειφτήρας, εκπρόσωπος Τύπου της αγροτικής ομοσπονδίας ν. Λάρισας.
«Εμείς είμαστε αυτοί που παράγουμε τα προϊόντα και δυστυχώς τα πουλάμε σε εξευτελιστικές τιμές και φτάνουν στο ράφι δύο και τρεις φορές ακριβότερα».
Η διαδρομή από το χωράφι στο ράφι
Πώς καταλήγουν όμως τα προϊόντα να έχουν τόσο αυξημένες τιμές στο ράφι;
Τα στοιχεία για τον Αύγουστο αναδεικνύουν το παράδοξο να υπάρχει μείωση 14,4% στις τιμές παραγωγού και αύξηση 3% στις τιμές λιανικής.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα με τα μήλα στάρκιν που φεύγουν από τον παραγωγό με 70 λεπτά και φτάνουν στο ράφι με ελάχιστη τιμή τα 1,70 ευρώ το κιλό.
Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Εμπόρων Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών, η ανάλυση των εξόδων στην πορεία της διαμόρφωσης της τιμής από την παραγωγή ως τη λιανική έχει ως εξής:
0,70€/κιλό παραγωγός, 0,10€/κιλό εργάτες συγκομιδής, 0,20€/κιλό αποθήκευση, ψυγεία, 0,15€/κιλό εργαζόμενοι για μεταφορά από ψυγείο στο τελάρο, 0,07€/κιλό μεταφορικά (ανάλογα με το ύψος των καυσίμων), 0,35€/κιλό έξοδα συσκευασίας, 0,13€/κιλό ΦΠΑ, φορτωτικά, διαλογή, φύρα, κέρδος εμπόρων.
Ακόμη πιο ακριβά στην πραγματικότητα – Το στάρκιν θα φτάσει στον καταναλωτή 3 ευρώ/κιλό
Σύμφωνα με τον Γιώργο Λεχουρίτη, πρόεδρο του ΙΝΚΑ, πάντως τα προϊόντας φτάνουν ακόμη πιο ακριβά στα ράφια.
«Και οι παραγωγοί διαμαρτύρονται ότι παίρνουν φθηνότερες τιμές από ό,τι έπαιρναν πέρυσι και παράλληλα βλέπουμε τα προϊόντα ακριβότερα. Όταν μιλάτε για 70 λεπτά το ‘στάρκιν’ πως πουλάει ο παραγωγός, αυτό είναι η α’ ποιότητα που θα φτάσει στον καταναλωτή πάνω από 3 ευρώ. Μακάρι να έφτανε στο 1,70».
«Εκείνοι που ανεβάζουν τις τιμές είναι οι μεσάζοντες. Μας λένε οι κυβερνήσεις διαδοχικά ότι έξω οι μεσάζοντες από την αγορά αλλά δυστυχώς οι μεσάζοντες ζουν και βασιλεύουν. Όλο αυτό έχει αντίκτυπο στην τσέπη του καταναλωτή», υπογραμμίζει και σημειώνει ότι «έλεγχοι στην αγορά δε γίνονται».
Δύσκολοι καιροί για αγρότες
«Ο αγροτικός κόσμος περνάει πολλές δυσκολίες», σημείωσε στο MEGA η Διαμάντω Κρητικού, πρόεδρος αγροτικού συνεταιρισμού Αμύνταιου.
Η κα Κρητικού, η οποία καλλιεργεί ροδάκινα, κάνει λόγο για μια πολύ δύσκολη χρονιά.
«Ζούμε από την παραγωγή των ροδάκινων, μια χρονιά πολύ δύσκολη φέτος, με την κλιματική αλλαγή να μη μας έχει αφήσει ανεπηρέαστους. Τα ροδάκινα είναι ευαίσθητα, δεν κρατάνε, η ποσότητα που έμεινε και δεν απορροφήθηκε ήταν πολύ μεγάλη. Εμείς εδώ στο χωριό είχαμε χαλαζόπτωση πράγμα που δεν έκανε ελκυστικό το προϊόν. Το 40 – 50% της παραγωγής έμεινε μέσα στα χωράφια. Η τιμή ήταν πολύ χαμηλή».
Όπως λέει η ίδια: «Είναι πολύ δύσκολο να συνεχίσουμε να καλλιεργήσουμε τη νέα χρονιά».
Οι ελληνοποιήσεις
Πέρα από τα προβλήματα με τον καιρό και τα κόστη, οι αγρότες έχουν να αντιμετωπίσουν και τις παράνομες ελληνοποιήσεις προϊόντων από τρίτες χώρες.
Σύμφωνα με τον Απόστολο Ραυτόπουλο, πρόεδρο της Ένωσης εργαζομένων καταναλωτών Ελλάδος, αγροτικοί συνεταιρισμοί από την Κρήτη με επιστολή τους προς τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Ανάπτυξης έχουν κοινοποιήσει το ζήτημα.
«4.000.000 κιλά ντομάτες από την Τουρκία χωρίς κανέναν έλεγχο. Παράνομες ελληνοποιήσεις αγροτικών προϊόντων. Υπήρχε ένα πολύ μεγάλο φορτίο το οποίο προοριζόταν από την Τουρκία, μέσω Ελλάδας, για το Ισραήλ. Στο Ισραήλ, επειδή δε συνοδευόταν από τα χαρτιά για τη φυτοπροστασία, την υγεία και όλα αυτά, το επέστρεψαν πίσω», είπε χαρακτηριστικά.
