Το προβάδισμά του από την Κάμαλα Χάρις, που υπέστη συντριπτική ήττα, κάνει πολλούς να μιλούν για την ολική επαναφορά του Τραμπ ο οποίος χαρακτηρίζεται ως ο απόλυτος κυρίαρχος του παιχνιδιού.
Αν και η νίκη του είναι αδιαμφισβήτητη, μια πιο προσεκτική ματιά στα στοιχεία δείχνει ότι ο Τραμπ δεν κέρδισε τις εκλογές καταφέρνοντας να πείσει περισσότερους ψηφοφόρους σε σχέση με το 2020 αλλά εξασφάλισε ένα άνετο προβάδισμα γιατί η Χάρις έχασε εκατομμύρια ψήφους.
Η Χάρις έχασε πάνω από 13 εκατ. ψήφους
Ο Ντόναλντ Τραμπ κέρδισε τις εκλογές συγκεντρώνοντας περίπου 2 εκατ. λιγότερες ψήφους από τις εκλογές του 2020 ενώ η Χάρις πήρε 13 εκατ. λιγότερες ψήφους σε σχέση με τον Μπάιντεν.
Περίπου 16 εκατ. Αμερικανοί απείχαν από τις εκλογές του 2024 με τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών να προέρχονται από τους Δημοκρατικούς αν και οι Ρεπουμπλικανοί κατέγραψαν επίσης απώλειες.
Η σύγκριση του πώς ψήφισαν κοινωνικές ομάδες το 2020 σε σχέση με το 2024 δεν δείχνει κάποια αλματώδη αύξηση στα ποσοστά του Τραμπ αλλά μείωση παντού στα ποσοστά της Χάρις.
Σε σχέση με το 2020 τη Χάρις την ψήφισαν λιγότεροι άνδρες, αλλά και λιγότερες γυναίκες, λιγότεροι νέοι, λιγότεροι ισπανόφωνοι, μαύροι και ασιάτες.
Οι Δημοκρατικοί είχαν καταφέρει πριν από τέσσερα χρόνια να κερδίσουν την πλειοψηφία στις εκλογές προβάλλοντας τον εαυτό τους ως το κόμμα που θα υπερασπιστεί τα δικαιώματα των γυναικών, των μειονοτήτων, της εργατικής τάξης απέναντι στη λαίλαπα Τραμπ.
Ωστόσο η περίοδος της διακυβέρνησής τους φαίνεται ότι απογοήτευσε όσους πίστεψαν ότι οι Δημοκρατικοί στην εξουσία θα βελτίωναν τις συνθήκες ζωής και θα εξασφάλιζαν μια κοινωνία με περισσότερη δημοκρατία και ισότητα.
Η ψήφος των γυναικών
Το γυναικείο κίνημα που αγωνίστηκε και αγωνίζεται κατά της κατάργησης του δικαιώματος στην άμβλωση είδε τον Μπάιντεν και τη Χάρις να μένουν μόνο στα λόγια, καθώς απέναντι στις επιθέσεις Ρεπουμπλικανών κυβερνητών η πολιτεία δεν οργάνωσε οποιαδήποτε απάντηση.
Την ίδια στιγμή οι δομές υγείας που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν στις γυναίκες ασφαλείς εκτρώσεις παραμένουν εξαιρετικά περιορισμένες.
Η προσπάθεια της Χάρις στην προεκλογική της εκστρατεία να εμφανιστεί ως υπέρμαχος των γυναικείων δικαιωμάτων δεν ήταν αρκετή για να αντιστρέψει το κλίμα που είχε διαμορφωθεί κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης των Δημοκρατικών.
Το ίδιο συνέβη και σε μια σειρά από άλλα ζητήματα. Ο Τραμπ υποσχέθηκε να πραγματοποιήσει τις περισσότερες απελάσεις που έχουν δει ποτέ οι ΗΠΑ, αλλά οι Δημοκρατικοί συνέχισαν να χρηματοδοτούν το τείχος στα σύνορα με το Μεξικό και να αναφέρονται επίσης στη μετανάστευση ως πρόβλημα.
Το 2023, επί διακυβέρνησης Μπάιντεν, υπήρξαν οι περισσότερες δολοφονίες μαύρων από την αστυνομία εδώ και τουλάχιστον 8 χρόνια.
O «Jenocide Joe»
Και φυσικά ο πόλεμος στην Παλαιστίνη έπαιξε ιδιαίτερο ρόλο στις εκλογές των ΗΠΑ. Ο Τζο Μπάιντεν απέκτησε το παρατσούκλι «Jenocide Joe» στις αμερικανικές πανεπιστημιουπόλεις και όχι μόνο.
Τον τελευταίο χρόνο μαζικές διαδηλώσεις και καταλήψεις σε πανεπιστήμια ενάντια στον πόλεμο στη Γάζα συγκλόνισαν τις ΗΠΑ, στο μεγαλύτερο κίνημα από το 1968 και τις αντιπολεμικές κινητοποιήσεις για το Βιετνάμ.
Ο Τραμπ προεκλογικά υποσχέθηκε απελάσεις στους «ριζοσπάστες που στηρίζουν τη Χαμάς» (σσ εννοώντας τους φοιτητές που διαδηλώνουν σε αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη) αλλά η κυβέρνηση των Δημοκρατικών είχε ήδη στείλει την αστυνομία να καταστείλει τις κινητοποιήσεις και να συλλάβει φοιτητές και καθηγητές.
Χαρακτηριστικό επίσης είναι ότι οι Αμερικανοί Άραβες και Μουσουλμάνοι δεν στήριξαν τη Χάρις καθώς η θεωρία του μικρότερου κακού δεν μπορούσε να λειτουργήσει όταν οι ΗΠΑ έχουν στηρίξει ολόψυχα το Ισραήλ στους πολέμους του.
Στο Μίσιγκαν που οι ψήφοι των μουσουλμάνων είχαν δώσει αέρα στον Μπάιντεν το 2020, τώρα η Χάρις καταβαραθρώθηκε.
Ειδικότερα στο Ντίρμπορν του Μίσιγκαν ο Μπάιντεν κέρδισε στις εκλογές του 2020 με διαφορά 3 προς 1. Τώρα ο Τραμπ πήρε 47% και η Χάρις μόλις 28%. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ότι η υποψήφια πρόεδρος των Πρασίνων, Τζιλ Στέιν, και υπέρμαχος της Παλαιστίνης κατέγραψε το εντυπωσιακό ποσοστό του 22%.
Η ίδια που είχε θέσει το ζήτημα της Παλαιστίνης προμετωπίδα της καμπάνιας της έκανε λόγο για ένα «πραγματικό κίνημα στο Ντίρμπορν» που της έδωσε ένα ποσοστό πολύ κοντά στο ποσοστό των Δημοκρατικών.
Αντιπαράθεση στους Δημοκρατικούς
Όσον αφορά στο κόμμα των Δημοκρατικών, που θα πρέπει να βρει εκ νέου τον βηματισμό του μετά την ήττα, η συζήτηση έχει ανάψει. Η Κάμαλα Χάρις δεν κατάφερε να πείσει ότι αποτελεί κάτι διαφορετικό από τον Μπάιντεν στα βασικά σημεία της διακυβέρνησής του.
Αναλυτές μάλιστα σχολιάζουν ότι τα ανοίγματα που επέλεξε να κάνει ήταν προς τα δεξιά της, υπενθυμίζοντας τις δηλώσεις τις ότι θα μπορούσε να διορίσει Ρεπουμπλικανό υπουργό.
Ο γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς, που εκφράζει την αριστερά των Δημοκρατικών, και είχε χάσει στις εσωτερικές εκλογές από την Κλίντον και στη συνέχεια από τον Μπάιντεν, ανέφερε σε δήλωσή του ότι «δεν αποτελεί μεγάλη έκπληξη» το γεγονός ότι οι ψηφοφόροι της εργατικής τάξης εγκατέλειψαν το κόμμα.
«Πρώτα ήταν η λευκή εργατική τάξη και τώρα είναι και οι Λατίνοι και οι μαύροι εργαζόμενοι. Ενώ η ηγεσία των Δημοκρατικών υπερασπίζεται το κατεστημένο, ο αμερικανικός λαός είναι θυμωμένος και θέλει αλλαγή», δήλωσε. «Και έχουν δίκιο».
Οι Δημοκρατικοί βγαίνουν βαθιά πληγωμένοι μετά από μία τετραετία διακυβέρνησης που διέψευσε προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί μέσα στα κινήματα που έπαιξαν ρόλο στην ανατροπή του Τραμπ, ενώ αντιμετώπισαν μεγάλη δυσαρέσκεια και στο επίπεδο της οικονομικής τους πολιτικής.
Εννέα στους δέκα ψηφοφόρους δήλωναν προεκλογικά ότι ανησυχούν για τις τιμές των τροφίμων ενώ τρεις στους δέκα έλεγαν ότι η οικονομική κατάσταση της οικογένειάς τους είναι υπό κατάρρευση,
Ο νέος πρόεδρος που επιστρέφει νικητής θα προσπαθήσει να εφαρμόσει τη σκληρή ατζέντα που υποσχέθηκε αλλά έχοντας ένα μεγάλο μέρος των Αμερικανών εναντίον του με την πόλωση να συνεχίζει να κυριαρχεί στην κοινωνία των ΗΠΑ.
Οι Δημοκρατικοί από την άλλη, ταπεινωμένοι από το αποτέλεσμα, θα οδηγηθούν αναγκαστικά σε έναν κύκλο εσωστρέφειας όπου θα κληθούν να συζητήσουν και να καταλήξουν για τα αίτια της ήττας, με τις διαφορετικές ερμηνείες που θα της προσδώσει η κάθε τάση.
